Konopie to jedna z najdawniej uprawianych roślin, są wykorzystywane jako źródło oleju i włókna (konopie włókniste), jak i substancji psychoaktywnych (konopie indyjskie, marihuana). Odmiany konopii indyjskich są bogate w delta-9-tetrahydrokannabinol (THC), związek o właściwościach psychotropowych, ale też przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Oprócz THC konopie zawierają ponad 80 kannabinoidów, dużo kannabidiolu (CBD), kannabinolu (CBN) i innych związków. Dla odmian przemysłowych charakterystyczny jest wyższy poziom CBD niż THC. Odmiany bogate w THC są stosowane w lecznictwie. Działanie THC łagodzące ból, poprawiające nastrój, powinno wykorzystane w leczeniu paliatywnym, zwłaszcza chorych w terminalnej fazie raka, w hospicjach. Dystrybucją „medycznej marihuany” mogą zająć się aptekarze, są do tego przygotowani, istnieje system kontroli narkotyków.

Kannabinoidy łączą się z receptorami komórek nerwowych, podobnie jak neuroprzekaźniki. W organizmie człowieka są dwa typy receptorów: CB1 – występujące głównie układzie nerwowym oraz  CB2 – obecne w układzie odpornościowym. THC działa jako agonista receptorów kannabinoidowych, natomiast CBD jako antagonista. CBD ma właściwości przeciwpsychotyczne, wpływa korzystnie na stany lękowe i depresję, ma też działanie uspokajające i przeciwdrgawkowe (leki z CBD dla chorych na epilepsję).

Receptory CB1, CB2 i kannabinoidy tworzą układ endokannabinoidowy, który odkryto w 1990 roku, mają go wszystkie kręgowce. Organizm człowieka produkuje związki o działaniu podobnym do kannabinoidów, są to annandamid i 2-arachidonoiloglicerol (2AG). Endokannabinoidy odgrywają rolę w regulacji apetytu, kontroli ciśnienia tętniczego, koordynacji ruchowej, oraz opanowaniu emocji i odczucia stresu. Obecnie, nasze życie przebiega w coraz większym stresie, a dla zapewnienia równowagi potrzebujemy sprawnej pracy układu kannabinoidowego. Interesujaca jest hipoteza, że mamy kliniczny niedobór endokannabinoidów, bo ewolucja biologiczna nie nadąża za szybkimi zmianami w stylu życia. Niższe stężenia endokannabinoidów stwierdzono np. u osób cierpiących na bóle głowy i chroniczne migreny. Trzeba dostarczyć kannabinoidów z dietą, a ich źródłem są konopie.

W Polsce wyhodowano kilka rodzajów konopi włóknistych. Zainteresowanie tą rośliną rośnie od 1996 r., gdy odmiany o zawartości THC poniżej 0,3% zostały dopuszczone do uprawy w krajach UE. Olej z konopi zawiera 75–80% niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym ok. 56% kwasu linolowego (ω-6) i 19% α-linolenowego (ω-3). Stosunek kwasów ω-6 do ω-3 wynosi 3:1, co jest uznawane za optymalne. Białka nasion konopii są w idealnych proporcjach dla człowieka i zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne. Olej konopny wzbogacony CBD mógłby być stosowany jako suplement diety, sugerowane spożycie CBD to 5 mg dziennie.

Konopie to cenny surowiec w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym i spożywczym. obiecujący w leczeniu i profilaktyce.

Trzeba dokonać legalizacji „medycznej marihuany”z THC. Warto  wykorzystać olej konopny z CBD w diecie. Przyspieszyć prace badawcze!

Badania nad kannabinoidami mogą przyczynić się do opracowania nowych leków skutecznych w leczeniu depresji, stwardnienia rozsianego, padaczki, a także otyłości.

Autor: prof. Iwona Wawer

Krajowa Rada Suplementów i Odżywek

Fot. zasoby własne autorki