Potrzebny składnik diety

Koenzym Q nie jest witaminą, bowiem jest syntetyzowany przez organizm człowieka. Uczestniczy w reakcjach, w wyniku których wytwarzana jest energia. Niedobór CoQ10 powoduje niedostateczne stężenie ATP, co skutkuje zmniejszoną sprawnością komórek i narządów. Niestety, ilość koenzymu w organizmie maleje z wiekiem. Obraz niedoborów to zespół przewlekłego zmęczenia, brak witalności. Można wtedy polecać dietę bogatą w mięso wołowe, drób czy ryby. Oszacowano, że z żywnością otrzymuje się 3-5 mg dziennie. Alternatywą na szybką poprawę są suplementy diety. Nie są ustalone rekomendowane dzienne dawki CoQ10. Wydaje się, że racjonalna dawka dla uzupełnienia niedoborów to 60 mg dziennie. Preparaty mające status suplementu diety mają 30 lub 60 mg CoQ10 w kapsułce.

Wchłanianie CoQ10 z przewodu pokarmowego zależy od towarzyszących mu pokarmów. Preparaty należy zażywać bezpośrednio po posiłkach i to zawierających tłuszcze, ponieważ CoQ10 nie jest rozpuszczalny w wodzie.

Niestety, ze sproszkowanego CoQ10 w kapsułkach wchłania się tylko ok. 10%, bardzo ważna jest więc formulacja preparatów.

Okazało się, że koenzym dobrze wchłania się wraz z lecytyną, wchłanianie można poprawić przez dodatek piperyny lub kapsaicyny. Testowane są inne formy koenzymu, np. idebenon, oraz podawanie  CoQ10 w postaci emulsji, nanoemulsji, czy mikrosomów.

CoQ10 w leczeniu

Stężenie koenzymu jest często znacznie obniżone u osób chorych. Przyczyną jest niedostatek CoQ10 w pożywieniu, a z drugiej strony zwiększone zapotrzebowanie. We wspomaganiu leczenia są stosowane większe dawki, które powinny być ordynowane przez lekarza. Wiele badań klinicznych pokazuje korzystne efekty przy stosowaniu dawek 100-300 mg dziennie. Jego podawanie powoduje wyraźną poprawę stanu klinicznego chorych z chorobą niedokrwienną serca, jest korzystne w leczeniu zawału serca i nadciśnienia. CoQ10 w dawce 150 mg dziennie zmniejsza stres oksydacyjny i stan zapalny u pacjentów z miażdżycą. Statyny, używane powszechnie w profilaktyce miażdżycy oraz do obniżania poziomu cholesterolu, powodują kardiomiopatie oraz spadek stężenia CoQ10 we krwi i mięśniach. Pacjentom leczonym statynami powinno się więc rekomendować równoczesne zażywanie koenzymu Q10.

Meta-analiza badań klinicznych pacjentów z nadciśnieniem potwierdziła korzyści stosowania CoQ10, zwłaszcza w połączeniu z lekami hipotensyjnymi. Obserwowano znaczące obniżenie ciśnienia tętniczego, a również zmniejszenie poziomu glikowanej hemoglobiny (HbA1C) u pacjentów z nadciśnieniem i cukrzycą, którzy dostawali po 200 mg CoQ10 przez 12 tygodni.

Deficyt CoQ10 może być objawem towarzyszącym migrenie, a jego podawanie pacjentom z migreną daje poprawę ich stanu. Koenzym Q10 podawano w dawce 150 mg dziennie, a w rezultacie 61% pacjentów miało nawet o połowę mniej dni z migrenowymi bólami głowy. Inne zastosowanie: okazało się, że podawanie CoQ10 poprawia jakość spermy zwiększając ruchliwość plemników.

Warto wspomnieć o pozytywnych efektach podawania CoQ10 w chorobach nowotworowych. Dawka 100-200 mg CoQ10 dziennie może zapobiegać kardiotoksycznym i hepatotoksycznym skutkom standardowej chemioterapii doksorubicyną.

Można przypuszczać, że zachęcające wyniki badań klinicznych spowodują wzrost zainteresowania preparatami farmaceutycznymi z większą dawką koenzymu oraz lepiej przyswajalnymi jego formami. Dawki i tryb postępowania we wspomaganiu terapii wymagają jednak dalszych badań. Aktualnie, bardzo obiecujące wydaje się połączenie CoQ10 ze statynami. Przy podawaniu CoQ10 praktycznie nie obserwuje się efektów ubocznych, jego stosowanie jest bezpieczne.

Fot.: www.freeimages.com