O dobroczynnym wpływie snu na organizm nie trzeba nikogo przekonywać. Pomimo tego, prawie 9 na 10 Polaków deklaruje problemy ze snem. Tak wskazują badania przeprowadzone na zlecenie wrocławskiej firmy Hasco-Lek[1]. – Zapytaliśmy Polaków o jakość ich snu. Najczęstszym zaburzeniem  jest wybudzanie w nocy. Respondenci skarżą się również na trudności z zaśnięciem – mówi Paulina Łubińska, product manager w Hasco-Lek S.A. Katalog sennych problemów Polaków jest znacznie szerszy. Respondenci wskazują na niespokojny sen, natrętne myśli czy bezsenne noce. Bardzo często skarżą się również na niedostateczną jakość snu, co nie pozwala im właściwie się zregenerować i wypocząć. Co równie alarmujące - 62 proc. ankietowanych wskazuje, że jest to problem powtarzający się i to nie kilka razy w miesiącu, a parę razy na tydzień. Pomimo tego, że problemy ze snem dotyczą wielu Polaków, większość z nas nie podejmuje żadnych działań w celu ich rozwiązania. Warto to zrobić, bo ma to realny wpływ na nasz komfort życia, ponieważ sen jest naprawdę bardzo istotny.

Sen to „lek”

Jego atuty i znaczenie dla zdrowia człowieka rozumiano już w starożytności. O jego zaburzeniach pisał sam Hipokrates, choć tak naprawdę, badania naukowe dotyczące snu zintensyfikowano dopiero w latach 30. XX wieku. Od tego czasu dowiedzieliśmy się o nim naprawdę wiele. Jest on tak ważny, że od 14 marca 2008 roku na świecie jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Snu. Badania naukowe dowodzą, że sen jest niezbędny dla naszego organizmu. Kiedy śpimy, nasz organizm regeneruje się. Sen jest ważny dla naszej kondycji fizycznej i psychicznej. Jego brak lub zaburzenia, zarówno w krótkim oraz dłuższym okresie, to duża niedogodność dla naszego organizmu. Dla przykładu 24-godzinna bezsenność powoduje zmniejszenie umiejętności zapamiętywania aż o 40 proc[2]. Poza tym spada nasza koncentracja, refleks i siła. W dłuższym okresie zaburzenia snu osłabiają nasz układ odpornościowy oraz podnoszą podatność na stres i infekcje. Na braki reaguje nawet nasza skóra! Dlatego „dobry” sen jest niesłychanie ważny, a jego brak stwarza poważny problem. Co się dzieje, że coraz częściej tak ciężko o niego zadbać?

Dlaczego nasz sen „cierpi”

Zaburzenia snu to niesłychanie złożony problem medyczny. Przyczyn jest naprawdę wiele i są bardzo indywidualne. Eksperci wskazują, że jeszcze 5-10 lat temu główną przyczyną bezsenności były zaburzenia lękowe, depresja i choroby somatyczne. Dziś natomiast na pierwszy plan wysuwa się styl życia. Dla przykładu, negatywnie na jakość snu wpływają brak jego regularności, praca zmianowa czy zmiany w liczbie przesypianych godzin. Brzemienne w skutkach mogą być również nadmierne picie alkoholu, „energetyków”, kawy tuż przed snem i zażywanie substancji psychoaktywnych. Niezbyt dobrze na sen wpływa wzmożony wysiłek tuż przed nim, ale także stres. Na jakość „najlepszego na świecie leku” mają też wpływ choroby, w tym psychiczne (np. depresja), układu nerwowego (np. choroba Parkinsona), autoimmunologiczne czy zaburzenia endokrynologiczne (np. nadczynność tarczycy). Wobec tych wielu zagrożeń nie jesteśmy jednak całkowicie bezbronni. Czasem wystarczą niewielkie korekty w naszym stylu życia, żeby odzyskać radość ze snu i poczuć się rano wypoczętym.

Jak zadbać o sen?

Możliwych zmian w stylu życia, które spowodują poprawę jakości snu, jest naprawdę wiele. Najpierw powinniśmy wyzbyć się negatywnych nawyków. Nie spożywajmy przed snem ciężkich posiłków. Nie pijmy również dużej ilości płynów (do 3 h przed). Nie korzystajmy z używek jak kawa czy tytoń w ciągu 6 godzin przed planowanym czasem snu, gdyż działają one na nas pobudzająco – co znacznie utrudnia zasypianie. Złym pomysłem jest również wieczorne spożywanie alkoholu. Co prawda pomaga on niektórym w zasypianiu, ale działa także destrukcyjnie na architekturę naszego snu. Jest on płytszy, przerywany i wcześniej się budzimy. Poza nawykami żywieniowymi warto zadbać o nasze otoczenie. Sypialnia powinna służyć do…spania, a nie jako centrum interaktywnej rozrywki, czyli sala kinowa i newsroom. Warto zadbać o jej odpowiednie umeblowanie. Umieszczony w zasięgu wzroku zegar to naprawdę zły pomysł, bo może tworzyć niepotrzebną presję na zasypianie. Sypialnia powinna być cicha i ciemna (warto maksymalnie ograniczyć do niej dostęp silnego i jaskrawego światła), warto także zwrócić uwagę na optymalną temperaturę w pomieszczeniu. Słowem, żeby dobrze spać – trzeba poczuć się komfortowo. Okazuje się, że dla dobrego samopoczucia i jakości naszego snu możemy pójść o krok dalej. Powinniśmy starać się kłaść spać i wstawać o podobnej porze, unikać drzemek w ciągu dnia i nie zmuszać się do spania! Jeśli pomimo tego nasza jakość snu się nie polepsza – dobrze skonsultować się ze specjalistą, bo problemy mogą mieć o wiele głębsze podłoże niż nasz styl życia.

Lek na najlepszy „lek”

Okazuje się, że nie ma jednego leku na problemy ze snem. Wszystko zależy od długości trwania zaburzeń i ich podłoża. Generalnie przyjmuje się, że bezsenność dzielimy na przygodną (trwającą do kilku dni), krótkotrwałą (do 3 miesięcy) i przewlekłą (powyżej 3 miesięcy). Bardzo często w leczeniu łączy się farmakologię z terapią poznawczo-behawioralną. Są to metody, których używa się w bardziej zaawansowanych i trwających dłużej dolegliwościach. Arsenał możliwości w leczeniu farmakologicznym jest naprawdę szeroki. W bezsenności używa się benzodiazepin, leków nasennych nowej generacji (tzw. niebenzodiazepinowe leki nasenne „Z”), przeciwdepresyjnych o właściwościach uspokajających i  nasennych oraz neuroleptyków. Na rynku dostępne są leki bez recepty (OTC) o działaniu nasennym. Należą do nich leki antyhistaminowe i leki ziołowe, a także melatonina. W pierwszej grupie najpopularniejsze substancje czynne to difenhydramina i doksylamina. Z kolei preparaty ziołowe bazują najczęściej na kozłku lekarskim (waleriana) i szyszce chmielu. Produkty z difenhydraminą można stosować krótkotrwale w sporadycznie występującej bezsenności. Polepszają one jakość snu, zwiększają jego głębokość, a także skracają czas od położenia się spać do zaśnięcia[3].

– W przypadku Senoleku, który jest oparty o tę substancję czynną, lek zaczyna działać w ciągu 15 minut. Jego atutem jest również brak porannej senności. Sposobem na poradzenie sobie z trudnościami w zasypianiu, spowodowanymi napięciami nerwowymi i stresem, może być lek ziołowy. Jeden z leków marki Valused to połączenie wyciągów z trzech ziół – waleriany (kozłka lekarskiego), chmielu i passiflory (męczennicy). Zmniejsza on objawy napięcia nerwowego, w szczególności spowodowane stresem i  szybko przywraca sen – podkreśla Łubińska.

Bezsenność sporadyczna[4] to bardzo ważny problem, który może istotnie wpływać na nasze samopoczucie czy zdrowie. Żeby sobie z nim poradzić  można zacząć od zmiany naszego stylu życia. Nic jednak nie zastąpi konsultacji z lekarzem lub farmaceutą, którzy wskażą właściwą drogę do rozwiązania problemu.

VALUSED NOC PLUS, 154 mg + 34,75 mg + 20 mg, tabletki powlekane. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka zawiera: 154 mg wyciągu suchego wodno-alkoholowego z Valeriana officinalis L. sl., radix (korzeń kozłka lekarskiego) (DER: 3-5:1), rozpuszczalnik ekstrakcyjny: etanol 60% (V/V); 34,75 mg wyciągu suchego z Humulus lupulus L., flos (szyszka chmielu) (DER: 4-6:1), rozpuszczalnik ekstrakcyjny: metanol 30% (V/V); 20 mg wyciągu suchego z Passiflora incarnata L., herba (ziele męczennicy) (DER: 4-6,5:1), rozpuszczalnik ekstrakcyjny: etanol 60% (V/V). Postać farmaceutyczna: tabletki powlekane. Wskazania do stosowania: Tradycyjny produkt leczniczy roślinny do stosowania: w okresowych trudnościach w zasypianiu na tle nerwowym; jako środek łagodzący objawy napięcia nerwowego wywołanego stresem. Podmiot odpowiedzialny: „PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK” S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

VALUSED, 60 mg + 40 mg + 40 mg, kapsułki miękkie. Skład: 1 kapsułka zawiera: 60 mg wyciągu suchego z Valeriana officinalis L.s., radix (korzeń kozłka), (DER 3-4:1), ekstrahent: etanol 60% V/V; 40 mg wyciągu suchego z Humulus lupulus L., flos (szyszka chmielu), (DER 4-6:1), ekstrahent: metanol 30% V/V; 40 mg wyciągu suchego z Passiflora incarnata L., herba (ziele męczennicy), (DER 2-3:1, DERnatywny 4-6:1), ekstrahent: etanol 90% V/V. Postać farmaceutyczna: kapsułka miękka. Wskazania do stosowania: Produkt stosowany jest tradycyjnie w celu łagodzenia objawów w stanach napięcia nerwowego jako środek uspokajający oraz w okresowych trudnościach w zasypianiu na tle nerwowym. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E.

SENOLEK, 50 mg, kapsułki, miękkie. Skład: Każda kapsułka miękka zawiera 50 mg difenhydraminy chlorowodorku (Diphenhydramini hydrochloridum). Postać farmaceutyczna: Kapsułka miękka. Wskazania do stosowania: Krótkotrwałe stosowanie w sporadycznie występującej bezsenności u osób dorosłych. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

OSTRZEŻENIE:

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania. (dotyczy Valused Noc Plus)

 

[1] Badania ilościowe, N=1129, 12.2023, Synergion. Badanie dostępne na życzenie w siedzibie Hasco-Lek.

[2] Dr n. med. Marta Hlawaty, https://www.profilaktykawmalopolsce.pl/ciekawe-artykuly-kardiologia/816-czy-sen-i-odpoczynek-maja-wplyw-na-nasze-zdrowie [dostęp 13.03.2025 r]

[3] ChPL Senolek

[4] ChPL Senolek pkt 5.1 Działanie leku utrzymuje się w okresie 4-6 godzin.