Rośliny lecznicze znajdują zastosowanie w tradycyjnych, a także w nowoczesnych metodach leczenia, które określa się jako ziołolecznictwo lub fitoterapia. Produktów naturalnych używa się przede wszystkim do leczenia: przeziębienia, grypy, bezsenności, dolegliwości żołądkowych i trawiennych oraz bólów głowy. Okazuje się jednak, że rośliny o właściwościach leczniczych coraz większą rolę odgrywają również w prewencji i terapii chorób cywilizacyjnych.

Konieczność poszukiwania nowych leków

Do chorób XXI wieku zalicza się te, których częstotliwość występowania zależy od stopnia rozwoju cywilizacyjnego społeczeństwa. Nie ma jednak jednoznacznego podziału. Powszechnie uważa się, że do grupy tych chorób należą m.in.: nowotwory, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, otyłość, alergie z astmą oskrzelową, osteoporoza oraz choroby psychiczne, jak depresja, alkoholizm, narkomania, a także choroby neurodegeneracyjne z chorobą Alzheimera na czele. Ze względu na to, że leczenie objawów wielu z tych chorób z wykorzystaniem tradycyjnej farmakoterapii (nie mówiąc już o zwalczaniu przyczyn) jest niezadawalające, uzasadnione są poszukiwania źródeł nowych leków. Jednym z takich źródeł są właśnie rośliny zielarskie, które od dawna stanowią potencjalną bazę do leczenia zarówno istniejącymi surowcami zielarskimi, jak i wyodrębnionymi z nich substancjami aktywnymi. Przykładem obszarów, gdzie wprowadzenie do powszechnego stosowania roślin zaowocowało pojawieniem się nowych leków czy koncepcji leczenia, jest np. historia wdrożenia żeńszenia do leczenia stanów demencji, wyciągu z dziurawca do leczenia depresji, czy palmy sabalowej do zapobiegania i leczenia łagodnego przerostu prostaty.

Rośliny pomagające w walce z otyłością

Istnieją choroby, gdzie postęp w leczeniu z zastosowaniem tradycyjnej farmakoterapii jest niewielki, zaś implementacja nowych surowców roślinnych czy substancji pochodzących z roślin – obiecująca. Przykład może stanowić poszukiwanie nowych leków w zwalczaniu otyłości. Obecnie postuluje się wdrażanie surowców zielarskich, działających poprzez receptory układu noradrenergicznego lub adenozynowego. Do takiego typu surowców należą: herbata chińska, zielona (Camellia sinensis), przęśl (Ephedra sinica), guarana (Paullinia cupana), ostrokrzew paragwajski (Ilex paraguariensis), johimba lekarska (Pausinystalia yohimbe) oraz pomarańcza gorzka (Citrus aurantium). Możliwe jest również oddziaływanie poprzez wpływ na pasaż żołądkowo-jelitowy, stosując gumę guar (Cyamopsis tetragonolobus) czy babkę płesznik (Plantago psyllium), albo na hamowanie syntezy kwasów tłuszczowych z zastosowaniem drzewa tamaryndowca (Garcinia cambogia) i pochodzącego z tej rośliny kwasu hydroksycytrynowego

Cały artykuł został opubliowany w numerze 6/2015 magazynu "Przemysł Farmaceutyczny"

Fot. www.freeimages.ccom