Partner serwisu
02 marca 2016

Leki na miarę

Kategoria: R&D

Medycyna personalizowana – kiedyś pojęcie kojarzące się z daleką przyszłością albo z filmami typu science fiction, dzisiaj realna koncepcja opierająca się na lekach skrojonych na miarę.

Leki na miarę

Jesteśmy różni. Inaczej wyglądamy, myślimy, mamy różne upodobania… Inaczej również reagujemy na leki. Podłożem tego jest różno    rodność genetyczna, o której coraz więcej dowiadujemy się dzięki ogromnym postępom w nauce. W ostatnich latach znacząco zwiększyła się nasza wiedza, rozwinęła się technika oraz pojawiły się nowe metody badawcze stosowane w genetyce molekularnej. Ważnym osiągnięciem jest rozwój „-omików”, takich jak genomika, proteomika czy metabolomika. Liczne odkrycia dotyczą transdukcji sygnałów w komórce, a w związku z tym coraz więcej wiemy na temat reakcji biochemicznych, zmian w ekspresji określonych genów oraz w procesach metabolicznych. Równolegle dynamicznie rozwija się bioinformatyka, wykorzystująca narzędzia komputerowe do rozwiązywania problemów z zakresu nauk biologicznych.

Trzy zera w ciągu 7 lat

Nowoczesne techniki badawcze pozwalają na dokładniejsze, szybsze i tańsze uzyskanie informacji genetycznej z ludzkiego genomu. Efekty postępów w Life Sciences są w tym przypadku widoczne w konkretnych liczbach. Przykład może stanowić amerykańska fi rma Ilumina, zajmująca się produkcją urządzeń i rozwiązań do analizy genetycznej i genomicznej. Dzięki rozwojowi technologii wspomniany producent zszedł z ceną za zsekwencjonowanie całego genomu człowieka o trzy zera w ciągu 7 lat – z 1 miliona dolarów w roku 2007 do 1 tysiąca dolarów w roku 2014!

Farmacja + genetyka molekularna

Osiągnięcia w nauce i technice od zawsze wykorzystywane są w biologii i biotechnologii medycznej, np. w terapii genowej i komórkowej, m.in. w leczeniu różnych nowotworów. Teraz nadszedł czas, aby postępy te znalazły swoje odzwierciedlenie w farmakologii. Już powstały takie działy nauki, jak: • farmakogenetyka – zajmuje się badaniem wpływu pojedynczych genów na reakcje organizmu na podanie określonych leków, • farmakogenomika – zajmuje się badaniem wpływu całego genomu danej osoby (polimorfi zmu genów) na odpowiedź na farmakoterapię.

Działania (nie)pożądane

Pierwszym, najważniejszym obszarem badań farmakogenetyki i farmakogenomiki są działania niepożądane produktów leczniczych. Tylko w USA ponad 2 miliony ludzi rocznie jest hospitalizowanych na skutek powikłań po przyjmowaniu leków. Liczbę zgonów z powodu działań niepożądanych szacuje się na ponad 100 tysięcy rocznie, mimo że leki zostały przepisane i podawane zgodnie ze wskazaniami. Są dwie możliwości wpływu wariacji (zmian) genetycznych na terapię lekową. Pierwsza z nich dotyczy ich oddziaływania na farmakokinetykę, gdy organizm przyjmuje, transportuje i przetwarza lub wydala lek albo jego metabolity. Druga możliwość jest związana z farmakodynamiką, tzn. z tym, jak różnie organizm reaguje na dany lek. W dużym skrócie można powiedzieć, że farmakogenetyka daje informację o tym, że genetycznie powodowana zmiana wpływa na reakcję organizmu na lek oraz na to, co dany lek w organizmie powoduje.

Cały artykuł został opublikowany w numerze 1/2016 czasopisma Przemysł Farmaceutyczny

Fot. 123rf.com
 

ZAMKNIJ X
Strona używa plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. OK, AKCEPTUJĘ