Uwaga, fenyloalanina!

Osoby zdrowe o fenyloalaninie prawdopodobnie niewiele wiedzą. Zdrowy organizm metabolizuje ją bowiem bez problemu, a następnie wchłania i przekształca w jeden z neuroprzekaźników i hormonów niezbędnych do funkcjonowania organizmu (noradrenalinę, dopaminę, tyrozynę etc.). W przypadku osób chorych na fenyloketonurię, czyli genetyczną chorobę polegającą na zaburzeniu metabolizmu tego aminokwasu, taka niewiedza prowadzi do poważnych konsekwencji. Dlatego wszystkie osoby chore na fenyloketonurię powinny przestrzegać ścisłej diety już od okresu noworodkowego, w którym to oczywiście odpowiedzialni są za to rodzice.

Czym jest fenyloketonuria?

To wrodzona choroba metaboliczna, która polega na braku lub wytwarzaniu niewystarczającej ilości enzymu pozwalającego na rozłożenie jednego z podstawowych aminokwasów budujących białka. Aminokwasem tym jest fenyloalanina, która odkłada się w krwioobiegu i tkankach chorego, prowadząc do nieodwracalnych uszkodzeń m.in. neurologicznych. Fenyloketonuria jest leczona jedynie objawowo.

Jakie produkty zawierają fenyloalaninę?

Fenyloalanina zawarta jest niemal w każdym produkcie białkowym: zwierzęcym i roślinnym. Dotyczy to również przetworzonych białek, czyli przetworzonych produktów spożywczych. To, co jest bardzo istotne w przypadku fenyloalaniny to fakt, że nie można bagatelizować żadnego potencjalnego jej źródła. Przykładowo, jej znaczne ilości (270 mg/100g produktu) znajdują się w szczypiorku, podczas gdy w bagietce niskobiałkowej odnajdziemy jej jedynie 30 mg/100 g produktu. Fenyloalanina obecna jest w makaronach, chlebach, produktach cukierniczych i wszystkich bazujących na mące. Stanowi podstawowy element aspartamu, którym dosładzane są różnorodne produkty, niekojarzące się z białkiem. Fenyloalanina obecna jest w soi, soczewicy i fasolach, dlatego przykładowo dieta wegetariańska czy wegańska nie są gwarancją wyeliminowania jej z diety. Mięso, nabiał, jajka czy ryby to również źródła dużej ilości fenyloalaniny. Osoby chore na fenyloketonurię powinny dokładnie sprawdzać w stosownych tabelach dietetycznych zawartość fenyloalaniny w składowych swoich posiłków.