Partner serwisu

Siła w farmacji

Kategoria: Raporty i analizy

Współczesna nauka oferuje dziś większą nadzieję na odkrycie nowych terapii niż kiedykolwiek wcześniej. Europejczycy żyją średnio o 30 lat dłużej niż przed stuleciem. Zmniejszenie poziomu śmiertelności (np. w HIV/AIDS, chorobach układu krążenia) i polepszenie jakości życia to efekty prac badawczych w obszarze biofarmacji.

Siła w farmacji

    W ubiegłym roku innowacyjne firmy farmaceutyczne zainwestowały w Europie w działalność badawczo-rozwojową 27 mld euro. Proces opracowywania nowego leku (trwający od 10 do 12 lat - od momentu odkrycia i dopuszczenia produktu do obrotu) wiąże się z kosztami rzędu 1 mld euro. Zwrot poniesionych kosztów uzyskiwany jest jedynie w 2 na 10 przypadków. Interesujące jest, że nakłady tego sektora na działalność badawczo-rozwojową stanowią aż 19,3% ogólnych wydatków rynku przeznaczanych na ten cel, plasując sektor farmaceutyczny na pierwszym miejscu pod względem innowacyjności.1


Potwierdzenie w liczbach
     Innowacyjna branża farmaceutyczna to także ważna część rynku z punktu widzenia dochodów państwa. Tylko w roku 2010 sektor ten zasilił budżet kwotą 1 mld zł w formie podatków i innych opłat, z czego 60% zapłaciły firmy innowacyjne. Odprowadziły one również 50% wartości wszystkich składek na ubezpieczenie społeczne, opłaconych przez cały polski przemysł farmaceutyczny, choć zatrudniają tylko jedną trzecią liczby pracowników w tym sektorze. Działalność innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego przyczynia się do wytworzenia ok. 0,8% polskiego PKB, przy czym wielkość ta wzrosła o blisko 20% w ciągu ostatnich czterech lat (od 2006 do 2010). W ubiegłym roku przedsiębiorstwa innowacyjne zainwestowały 120 mln zł w dalszy rozwój i modernizację swoich fabryk. Nowoczesny przemysł farmaceutyczny jest również źródłem dochodu dla wielu współpracujących firm i podwykonawców - wartość kontraktów z dostawcami towarów i usług wyniosła w 2010 roku przeszło 7,2 mld zł, a warto podkreślić, że 95% partnerów to firmy krajowe.2

Ważny pracodawca
    Zatrudnienie w branży farmaceutycznej znajduje 31 tys. osób, z czego 11 tys. pracuje w firmach innowacyjnych. Blisko 20% pracowników takich firm jest zatrudnionych w związku z działalnością badawczo-rozwojową oraz produkcyjną, co oznacza szansę rozwoju zawodowego i budowę specjalistycznego know-how. Z kolei większość pracowników sprzedaży, którzy stanowią ok. 50% ogólnej liczby, to młode osoby z wyższym wykształceniem.3 Firmy farmaceutyczne są więc istotnym pracodawcą dla grup szczególnie zagrożonych bezrobociem - młodych absolwentów studiów wyższych i osób zamieszkujących poza dużymi aglomeracjami miejskimi.

Badania kliniczne – Polska a Europa
    Mówiąc o postępie i innowacyjności w ochronie zdrowia, trzeba poruszyć temat badań klinicznych. Nie tylko przyczyniają się one do rozwoju nowych leków, ale także
są szansą dla pacjentów na dostęp do najnowszych rozwiązań i terapii. Nie należy również zapominać, że badania kliniczne, stanowiąc alternatywę dla terapii finansowanych przez NFZ, odciążają tym samym finansowo publiczny system opieki zdrowotnej. Budżet państwa zyskuje dzięki temu około 240 mln zł rocznie z tytułu podatków i opłat związanych z prowadzeniem badań klinicznych.4 A fachowe analizy, które uwzględniają m.in. wielkość populacji i liczbę pacjentów, poziom kadr medycznych, możliwości naukowe, standardy przeprowadzania badań oraz koszty wskazują, że Polska ma duży potencjał do rozwoju rynku badań klinicznych. Czy w pełni tę szansę wykorzystujemy? Rocznie w Polsce rejestruje się ok. 450 nowych badań, w których bierze udział około 30 - 40 tys. osób. Pod tym względem zdecydowanie ustępujemy m.in. Wielkiej Brytanii i Niemcom (ok. 1,5 tys. badań rocznie). W Czechach i na Węgrzech prowadzi się podobną ilość badań, pomimo że są to kraje znacznie mniejsze od Polski. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest m.in. brak czytelnych regulacji prawnych i nieprecyzyjne przepisy. Działając na rzecz kształtowania sprzyjającego środowiska dla badań klinicznych, Infarma wspólnie ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce (GCPpl) oraz firmą doradczą PwC, przygotowała raport pt. „Badania kliniczne w Polsce – główne wyzwania”. Raport nie tylko opisuje bieżącą kondycję rynku badań klinicznych, ale wskazuje także możliwe scenariusze rozwoju sytuacji. Infarma wspólnie z GCPpl wypracowała też „Zasady prowadzenia badań klinicznych w Polsce” – jest to zbiór przyjętych przez branże dobrowolnie, w ramach samoregulacji, zasad i norm wyprzedzających przepisy obowiązującego prawa.

Czy państwo sprzyja?
    Polska rzeczywistość nie jest sprzyjająca dla innowacyjnej, nowoczesnej ochrony zdrowia. Pomiar innowacyjności dokonany w krajach Unii Europejskiej klasyfikuje Polskę na 23 miejscu wśród 27 państw poddanych ocenie5. Polski system ochrony zdrowia charakteryzuje się nadal niezadowalającym poziomem dostępności zarówno do świadczeń podstawowych, jak i do nowoczesnych metod zapobiegania, diagnostyki i leczenia. Mamy bardzo niski udział w rynku leków innowacyjnych – ilościowo jest to 33%, natomiast wartościowo 53%. Przyczyną jest przede wszystkim niski poziom nakładów publicznych na refundacje. Wystarczy zauważyć, że Polska przeznacza na leki ze środków publicznych średnio 66 dolarów na mieszkańca – jest to rażąco mniej nie tylko w porównaniu z krajami tzw. „Starej Unii” (np. we Francji – 509 dolarów, w Niemczech – 482 dolary), ale także z krajami naszego regionu – Słowacja przeznacza na leki średnio 208 dolarów na mieszkańca, a Węgry 186 dolarów (OECD HEALTH 2009).6 W efekcie niskich nakładów państwa polski pacjent z własnej kieszeni dopłaca 32% do leków refundowanych i blisko 55% do wszystkich leków na receptę (refundowanych i nierefundowanych) – to wskaźniki bardzo wysokie w stosunku do innych krajów europejskich. Rzeczywisty dostęp Polaków do nowoczesnych terapii i leków jest więc znacznie ograniczony.
    W nowej ustawie o refundacji leków, którą uchwalił w tym roku Sejm, nie znalazły się niestety rozwiązania, które promowałyby nowoczesne leki. Eksperci wyrażają nawet obawy, że dostępność nowoczesnych terapii dla pacjentów wręcz się pogorszy. Budżet na refundację zostanie zamrożony na kolejne trzy lata na aktualnym poziomie – już dziś niewystarczającym na zaspokojenie obecnych potrzeb pacjentów. Z analiz firmy konsultingowej PwC wynika, że ze względu na przyjęte w ustawie założenia i metodologie wyliczeń faktycznie okres ten będzie znacznie dłuższy. A należy się liczyć z tym, że potrzeby będą rosły ze względu na tendencje demograficzne i rozpowszechnianie się chorób cywilizacyjnych. W tym kontekście trudno mieć nadzieję na zwiększenie poziomu refundacji na innowacyjne terapie.

Działalność innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego przyczynia się do wytworzenia ok. 0,8% polskiego PKB, przy czym wielkość ta wzrosła o blisko 20% w ciągu ostatnich czterech lat.

Wyzwania dla kraju
    Przed polskim systemem ochrony zdrowia stoją dziś poważne wyzwania. Wprowadzane rozwiązania powinny mieć na celu doprowadzenie do powszechnego dostępu Polaków do nowoczesnych leków i terapii. Biorąc bowiem pod uwagę zwiększającą się ustawicznie średnią długość życia, ponoszone dzisiaj wydatki na badania i rozwój medycyny przyniosą oszczędności dla budżetu państwa w przyszłości – mniej absencji w pracy, mniej rent i zasiłków chorobowych oraz dłuższą aktywność zawodową. Osoby powyżej 65 roku życia stanowią obecnie 13,5% polskiego społeczeństwa, czyli 5 mln osób. Koszty opieki zdrowotnej i wydatki państwa w tym zakresie mogą więc znacznie wzrosnąć. Jednym z rozwiązań jest inwestowanie w nowoczesną ochronę zdrowia, innowacyjne leki i bardziej wydajne terapie. Zmniejszenie różnicy, jaka dzieli Polskę od zachodnich standardów wspierania badań i innowacji w ochronie zdrowia, powinno być dla nas priorytetem.

1 The Pharmaceutical Industry in Figures, EFPIA, 2011 r.
2 Raport „Wpływ branży leków innowacyjnych na polską gospodarkę”, PwC, sierpień 2011 r. (będzie zaprezentowany podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy 2011).
3 Ibidem.
4 Raport „Badania kliniczne w Polsce – główne wyzwania”, PwC, listopad 2010 r.
5 European Innovation Scoreboard [EIS].
6 OECD HEALTH 2009 r.

Autor: Paweł Sztwiertnia, Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA

Artykuł został opublikowany w magazynie "Przemysł Farmaceutyczny" nr 4/2011

 

 

ZAMKNIJ X
Strona używa plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. OK, AKCEPTUJĘ