Przełom w biotechnologii
Mabion – polska firma biotechnologiczna rozwijająca i wprowadzająca na rynek specjalistyczne leki biotechnologiczne najnowszej generacji – jako pierwsza na świecie wykorzystuje na przemysłową skalę bioreaktor do procesów opartych na technologii jednorazowej (disposables). Dzięki przeprowadzonym badaniom znacznie zwiększa skalę produkcji przeciwciał monoklonalnych z 200 do 2500 litrów, bez odnotowania jakichkolwiek różnic jakościowych.

Wdrażając pierwsze procesy z wykorzystaniem bioreaktora Kuhner 2500 I, Mabion SA wprowadził do niego wiele ulepszeń obejmujących m.in.: oprogramowanie, elementy kontrolne, konstrukcyjne, operacyjne, a także modyfikacje związane z utrzymaniem realizowanych procesów. Prace nad prototypem pozwoliły uczynić z bazującego na bioreaktorze 200 I Kuhner urządzenia w pełni profesjonalny system, umożliwiający prowadzenie zaawansowanych prac w zakresie biofarmaceutyki zgodnie z zasadami Dobrych Praktyk Produkcyjnych (GMP).
Wcześniej bioreaktory orbitalne (orbital shaking) wykorzystywano jedynie na małą skalę i były stosowane przez koncerny farmaceutyczne zaledwie do pilotażowych procesów R&D. Jedyne procesy w skali większej niż 200 litrów – około 1000 l – były realizowane w środowiskach akademickich, gdzie prowadzono z ich wykorzystaniem proste eksperymenty laboratoryjne. Nigdy wcześniej nie wykorzystywano ich natomiast w środowisku GMP do produkcji na dużą skalę.
Mabion dokonał innowacji w następujących obszarach:
- realizacja pierwszego na świecie procesu bioreaktorowego opartego o materiały sterylne, jednorazowe (disposables) w skali przemysłowej – czyli „przełamanie skali” z wykorzystaniem technologii jednorazowych – bez kontaktu kultury komórkowej z urządzeniem;
- uzyskanie pierwszego rekombinowanego białka terapeutycznego przy użyciu bioreaktora opartego o „disposables” w skali przemysłowej;
- otrzymanie pierwszego rekombinowanego przeciwciała terapeutycznego spełniającego wszelkie kryteria swojej specyfikacji GMP uzyskanego na skalę przemysłową z wykorzystaniem bioreaktora opartego o technologię „disposables”.
– Inwestycja polegająca na zastosowaniu prototypu bioreaktora przystosowanego do wykorzystania wkładów jednorazowego użytku do hodowli komórkowej na tą skalę była dużym wyzwaniem naukowym. Nasze prace przy użyciu technologii „orbital shaking” rozpoczęły się dwa lata temu od skali pilotażowej i wiele osób nie dowierzało, że uda się nam osiągnąć taki sukces. Proponowano nam stosowanie klasycznych, dobrze znanych rozwiązań. Powszechna opinia mówiła, iż materiały jednorazowego użytku (disposables) mogą być wykorzystywane jedynie w aplikacjach R&D oraz przy pracach prowadzonych w ramach badań klinicznych ze względu na limit skali. Nie zdecydowaliśmy się na podążanie tym schematem myślenia, gdyż mając te same rozwiązania co inne firmy, nie osiągalibyśmy przewagi konkurencyjnej, a my od pierwszego dnia istnienia firmy stawiamy na innowacje; przede wszystkim technologiczne; wiedząc, że tylko w ten sposób można długoterminowo funkcjonować i osiągać sukcesy w branży opartej o wiedzę i naukę. To Mabion dowiódł, że również proces przemysłowy może być w tej technologii realizowany z sukcesem. Było to możliwe dzięki dogłębnemu zrozumieniu procesu, który znamy od poziomu klonu komórkowego. Samodzielnie rozwinęliśmy całą technologię, mieliśmy doświadczenie ze skali pilotażowej i te czynniki pozwoliły nam na odpowiednie zaprojektowanie etapu zwiększania skali oraz na bieżące rozwiązywanie problemów w trakcie trwania tej pierwszej wielkoskalowej serii. – ocenia dr Sławomir Jaros, dyrektor Departamentu R&D w spółce Mabion.
– Nasze osiągnięcia udowodniły, że nie tylko możliwe jest wykorzystanie technologii disposables do hodowli komórkowej w skalach przemysłowych, ale również pokazaliśmy szeroki zakres możliwości dostępnych obecnie urządzeń wykorzystujących technologię mieszania orbitalnego – zauważa dr Adriana Kędzierska-Mencfeld, specjalista ds. produkcji GMP w spółce Mabion.
Dzięki przeprowadzonym badaniom spółka Mabion znacznie zwiększyła skalę produkcji przeciwciał monoklonalnych z 200 do 2500 litrów, podkreślając przy tym, że w ramach prowadzonej hodowli komórek nie odnotowała żadnych różnic dotyczących właściwości jakościowych uzyskanych w ten sposób białek.
– Różnica w technice mieszania eliminuje potrzebę wykorzystania mieszadeł, co znacznie zwiększa możliwości skalowania procesów oraz możliwość zastosowania właśnie wkładów jednorazowego użytku (disposables) na skalę przemysłową. Udowodniliśmy, że limity skali wytwarzania w bioreaktorach opartych o systemy jednorazowe przeszły do historii. Szereg przeprowadzonych przez nas analiz wykazał, że wyniki badań obejmujących hodowlę komórek są porównywalne zarówno dla objętości 200 jak i 2500 litrów – podkreśla dr Sławomir Jaros.
– Spółka Mabion od zawsze skupiała się na innowacjach technologicznych. Przemawia za tym również historyczny charakter naszego osiągnięcia, które stanowi znaczący krok w technice wykorzystywania zalet materiałów jednorazowych (disposables) do celów jeszcze bardziej opłacalnej kosztowo przemysłowej produkcji biofarmaceutyków. Wierzymy, że nasza praca jest kamieniem milowym pozwalającym na zwiększenie dostępności przeciwciał monoklonalnych – jednego z najbardziej zaawansowanych, najbezpieczniejszych i najbardziej skutecznych leków dla wielu osób cierpiących na poważne schorzenia – podsumowuje dr Maciej Wieczorek, CEO spółki Mabion.
Spółka Mabion prowadzi obecnie badania kliniczne preparatu MabionCD20, które są podstawowym i najważniejszym etapem prac, dowodzącym kliniczną równoważność z lekiem referencyjnym MabThera. Zakończenie badań klinicznych pozwoli na przygotowanie dokumentacji jakościowej i badawczej, stanowiącej istotną część dossier rejestracyjnego leku, które zostanie przedłożone w Europejskiej Agencji Leków (EMA) w procesie zatwierdzania MabionCD20 do obrotu. Spółka zamierza zarejestrować MabionCD20 na wszystkich rynkach światowych, na których sprzedawane są leki referencyjne. Geograficznie można podzielić je na kilka zasadniczych regionów: Europa, Stany Zjednoczone, inne kraje o wysokim poziomie uregulowań w zakresie biofarmaceutyków: Japonia, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, jak i pozostałe kraje świata, gdzie rejestracja jest mniej ściśle uregulowana.
Na wielu obszarach, zarówno realizację sprzedaży, jak i całą procedurę rejestracji Mabion planuje przeprowadzić za pośrednictwem lokalnych, wiodących firm farmaceutycznych.
Dotychczas Mabion podpisał:
- umowę z islandzką firmą farmaceutyczną LYFIS w odniesieniu do terytorium Islandii
- umowę z ukraińską firmą farmaceutyczną Farmak w odniesieniu do Ukrainy, Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Mołdawii, Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu
- umowę z turecką firmą farmaceutyczną ONKO w odniesieniu do Turcji
- umowę z marokańską firmą farmaceutyczną Sothema Laboratories w odniesieniu do krajów Afryki Północnej (Maroka, Algierii i Tunezji)
- umowę z argentyńską firmą farmaceutyczną LKM SA w odniesieniu do krajów Ameryki Południowej (Argentyny, Kolumbii, Wenezueli, Peru, Chile, Paragwaju, Ekwadoru, Boliwii i Urugwaju)
- list intencyjny z firmą farmaceutyczną z Libanu w odniesieniu do krajów Bliskiego Wschodu
- list intencyjny z firmą farmaceutyczną z Chorwacji w odniesieniu do krajów bałkańskich
Obecnie trwają rozmowy dotyczące podpisania kolejnych umów, na nie zakontraktowane jeszcze terytoria, w tym dotyczące największych rynków: UE i USA.
Źródło i fot.: informacja prasowa Genesis PR